خبرگزاری بانو: از زمان‌های دور، رؤیت هلال ماه در فرهنگ اسلامی نقش کلیدی در تعیین مناسبت‌های مذهبی ایفا کرده است. در طول قرن‌ها، مسلمانان با چشمان به آسمان دوخته، در پی ماه نو بوده‌اند تا آغاز ماه‌های قمری، به‌ویژه رمضان، شوال و ذوالحجه را مشخص کنند. اما در تاریخ معاصر، با وجود ابزارهای پیشرفته‌ی نجومی و وحدت در جهان اسلام، همچنان اختلاف نظرهایی میان کشورهای اسلامی درباره آغاز ماه‌های قمری پابرجاست.
یکی از نمونه‌های تازه این اختلافات، به اعلام روز اول ماه «ذوالحجه» در افغانستان بازمی‌گردد. در حالی‌که عربستان سعودی، مرکز مذهبی جهان اسلام، جمعه‌ی هفته آینده را روز عید قربان اعلام کرده، طالبان در افغانستان، شنبه‌ی آینده را به عنوان نخستین روز عید اعلام نموده‌اند.
این تصمیم طالبان در پی اعلامیه‌ی دادگاه عالی این گروه در روز چهارشنبه، ۷ جوزا، صورت گرفت؛ در این اعلامیه آمده بود که هلال ماه «ذوالحجه» رؤیت نشده و به همین دلیل، پنج‌شنبه آغاز این ماه خواهد بود. این در حالی است که شماری از باشندگان ولایت‌های خوست، پکتیا و چند ولایت دیگر با ارسال تصاویر و گزارش‌ها گفته‌اند که شام همان روز، هلال ماه را با چشم غیرمسلح دیده‌اند.
این تناقض در حالی رخ داده که در سال‌های اخیر نیز طالبان بارها در تعیین روزهای عید فطر و قربان تاریخ‌هایی متفاوت از عربستان سعودی اعلام کرده‌اند. این روند باعث اعتراض‌هایی از سوی مردم شده که طالبان را به عدم دانش کافی در زمینه علم فقه نجومی و اصول رؤیت هلال متهم می‌کنند.
اختلاف نظر در رؤیت ماه، پدیده‌ای تازه نیست؛ اما در کشوری مانند افغانستان که در چند دهه اخیر بارها میان سنت و علم، بین فقه سنتی و فناوری معاصر، سرگردان مانده، چنین تصمیم‌گیری‌هایی نه تنها جنبه‌ی مذهبی، بلکه بُعد اجتماعی و سیاسی نیز پیدا می‌کند. در نبود نهادهای مستقل علمی و دینی، تصمیم‌های یک‌جانبه می‌توانند بذر بی‌اعتمادی را در دل جامعه بکارند.
اکنون، بار دیگر، تقویم مردم افغانستان با آنچه در مکه اعلام می‌شود هم‌خوان نیست؛ و پرسش اصلی باقی‌ست: چه زمانی آسمان افغانستان و جهان اسلام در یک افق به یک توافق خواهند رسید؟
