شهروند:
ریفرم مراکز آموزشی با شتاب بیپیشینه در حال اجرا است. طالبان تلاش دارند از مسیرهای آکادمیک، افراطگرایی را به عنوان یک واقعیت غیر قابل تردید به ذهنیت جامعه تزریق نمایند.
در بیش از سه سال از تسلط طالبان بر افغانستان، این گروه با برنامهریزی اساسی در حال ریشهکن سازی شیوههای مدنی و معتدل و جایگزین ساختن آن با بدویت و افراطگرایی کشنده هستند.
طالبان تلاش دارند دهشتافکنی و آموزشهای مرتبط با خشونتگرایی نهادینه شده در گروههای تروریستی را از مسیرهای آکادمیک وارد ذهنیت عمومی سازند و از این طریق این شیوهی رفتاری واپسگرایانه را به عنوان واقعیت غیر قابل انکاری تبدیل نمایند.
طالبان برای اجرایی نمودن این پروسه به شکل همزمان در سه محور اساسی آموزشی کار را دنبال میکنند و همزمان سه عنصر اساسی در نهادهای آموزشی را مورد توجه قرار دادهاند.
۱. محتوا: در این زمینه بسیاری از متون آموزشی به دلیل آنچه مغایرت با ارزشهای دینی (طالبانی) خوانده شده از نصاب آموزشی مکاتب و دانشگاهها حذف شده و به جای آنها متونی مرتبط با آموزههای افراطگرایی و بنیادگرایی جایگزین شده است.
در این محور، علاوه بر افزایش متون ایدئولوژیک(مورد پذیرش طالبان)، متونی در باب رهبران پیشین و کنونی طالبان، شبکه حقانی و حتا القاعده وارد نصاب آموزشی شده است.
طالبان حتا در بازار کتاب نیز دخالت کرده و خرید و فروش و حتا نگهداری دهها هزار عنوان کتابهای کمک درسی را ممنوع کردهاند.
۲. آموزگاران: روند منفکسازی گسترده و گروهی استادان دانشگاههای دولتی و جایگزینی آنها با اعضای مدرسهای طالبان تقریبا در اکثر دانشگاههای کشور عملی شده و هماکنون این پروسه وارد دانشگاههای خصوصی شده است.
برای عملیاتی سازی این پروسه از مسیرهای قانونی، طالبان به شکل انبوه مدارک آکادمیک را برای طلبههای مدارس دینی این گروه توزیع نمودهاند تا استخدام آنها در نهادهای آموزشی عالی با مشکل قانونی مواجه نشود.
۳. دانشجویان: طالبان در سه سال گذشته به دهها هزار جنگجوی ناخواندهی شان دیپلوم صنف ۱۲ را توزیع نموده تا آنها را به عنوان دانشجو در دانشگاهها جابهجا نمایند.
حتا به دانشگاههای خصوصی نیز فشار وارد ساختهاند تا در هر سمستر درصدی از این جنگجویان را به شکل رایگان در جمع دانشجویان شان داشته باشند و برخی استادان را تهدید کردهاند تا پروسههای علمی مثل مونوگراف و تحقیقات کلاسی را به جای این دانشجویان بیسواد انجام دهند و آنها را با نمرات عالی فارغ نمایند.
با این حساب، در سالهای آینده افغانستان با خطر افراطگرایی فراگیر مواجه خواهد شد. پیشبینی نویسنده این است که در پنج سال آینده «افراطیت ذهنیت غالب جامعه» و خشونت به عنوان یک ارزش عمومی ستایش خواهد شد.